Czy fotowoltaika dalej będzie się opłacać od 2022 roku?

Koniec systemu opustów

Obecnie ze względu na zmianę przepisów, powstaje wiele artykułów wieszczących koniec opłacalności fotowoltaiki dla prosumentów i tym samym energetyki słonecznej w Polsce. W praktyce sytuacja wcale nie wygląda tak źle, jak wynikałoby to ze straszących nagłówków. W artykule przyjrzymy się zagadnieniu rentowności instalacji fotowoltaicznej na nowych zasadach i przeanalizujemy nowe przepisy na przykładzie gospodarstwa domowego, żeby ustalić jak rzeczywiście nowe rozliczenie wpłynie na opłacalność fotowoltaiki.

Spis treści – Czego dowiesz się z artykułu?

·        Net-biling, czyli nowy system rozliczenia w 2022 roku

·        Co jeszcze wpłynie na opłacalność fotowoltaiki w 2022 roku?

·        Czy fotowoltaika się opłaca w 2022 roku? Przykład

·        Kiedy fotowoltaika może się nie opłacać?

Net-biling, czyli nowy system rozliczenia w 2022 roku

Net-biling to system rozliczenia energii z fotowoltaiki, opierający się na jej wartości w momencie wytworzenia. Dla porównania system opustów działał w formule net-meteringu, gdzie rozliczenie bazowało na ilości energii. Od 1 kwietnia 2022 roku, nadwyżki energii odesłane do sieci energetycznej będą wyceniane na podstawie średniej miesięcznej ceny energii. Wyliczona w ten sposób wartość energii - tzw. depozyt prosumencki, będzie zapisywana na specjalnym koncie prowadzonym przez sprzedawcę i pomniejszana o wartość energii pobranej z sieci, na zasadach identycznych jak przed montażem fotowoltaiki.

Depozyt prosumencki będzie ważny przez 12 miesięcy, licząc od daty jego zaksięgowania na koncie. Oznacza to, że wartość energii wyprodukowanej np. w sierpniu 2021 roku, będzie mogła pokrywać wartość energii pobieranej np. zimą, aż do sierpnia 2022 roku. Jeśli nie zostanie w tym czasie wykorzystana, to 20% tej niewykorzystanej nadwyżki będzie można odsprzedać, a 80% zabierze energetyka.

Co jeszcze wpłynie na opłacalność fotowoltaiki w 2022 roku?

System rozliczania energii z fotowoltaiki niewątpliwie jest jednym z najważniejszych elementów mających wpływ na jej rentowność, jednak nie tylko on decyduje o opłacalności inwestycji w fotowoltaikę. Więcej czynników wymieniamy poniżej.

1.    Dotacje

Skorzystanie z dostępnego wsparcia oznacza skrócenie czasu zwrotu z fotowoltaiki o nawet kilka lat. Programy z których można skorzystać obecnie lub będzie można w najbliższej przyszłości to m.in.:

·        Program Mój Prąd 4.0 – nabór został już potwierdzony przez rząd i ma ruszyć w I kwartale 2022 roku, dotacja na samą fotowoltaikę wyniesie 3000zł, ale będzie można otrzymać też dofinansowanie na systemy poprawiające autokonsumpcję energii

·        Dotacja Czyste Powietrze – do 5000zł na fotowoltaikę, pod warunkiem jednoczesnej wymiany źródła ciepła, np. na folie grzewcze, które również objęte są dotacją - do 3000zł

·        Ulga termomodernizacyjna – w praktyce najczęściej 17% ceny instalacji

2.    Niższy koszt instalacji

Mimo ostatniego odwrócenia trendu, ceny instalacji fotowoltaicznych dalej są niższe niż jeszcze kilka lat temu. Dodatkowo, system opustów był tak skonstruowany, że wymuszał montaż instalacji większej o 20-30% niż wynikałoby z zapotrzebowania budynku. Obecnie przewymiarowanie instalacji nie ma sensu, dlatego koszt całej inwestycji również będzie proporcjonalnie niższy.

3.    Autokonsumpcja – zużycie własne energii

Net-biling kładzie nacisk na jak największą autokonsumpcję energii. Im więcej zużyjemy na bieżąco energii z instalacji fotowoltaicznej, tym większa będzie opłacalność przedsięwzięcia. Istnieje kilka sposobów na zwiększenie autokonsumpcji, a tym samym opłacalności fotowoltaiki w 2022 roku:

·        Wykorzystanie bojlera z grzałką elektryczną i dużym zbiornikiem do ogrzewania i magazynowania ciepłej wody użytkowej

·        Magazyn energii elektrycznej - pozwala zwiększyć autokonsumpcję nawet do 75-90%. Daje też większą samowystarczalność gospodarstwa domowego oraz niezależność od przerw w dostawach prądu. Minusem są dość wysokie ceny

·        Stacja ładowania – wykorzystanie nadwyżek do ładowania samochodu elektrycznego lub hybrydy plug-in, dzięki czemu zapewnimy sobie darmowy transport

·        Planowanie pracy urządzeń domowych, np. AGD w ciągu dnia, kiedy pracuje instalacja fotowoltaiczna

Interesuje Cię montaż fotowoltaiki?

Czy fotowoltaika się opłaca w 2022 roku? Przykład



Aby przybliżyć nowe zasady rozliczenia, posłużymy się przykładem gospodarstwa domowego, które rocznie zużywa ok. 5000 kWh. Roczny rachunek za prąd to 3800 zł. Inwestor posiada instalację fotowoltaiczną o mocy 5 kW, która rocznie produkuje 5000 kWh energii.

Licząc na przykładzie cen energii z 2021 roku - autokonsumpcja energii w domu to 30%, co daje 1500kWh x 0,75zł = 1125zł – taka będzie roczna oszczędność z tytułu wyprodukowania energii we własnej instalacji zamiast zakupu jej u sprzedawcy. Pozostałe 70% energii jest na bieżąco sprzedawane do sieci po średniej miesięcznej cenie energii z Towarowej Giełdy Energii (0,37zł) za co sprzedawca energii płaci 1300zł. Sumując te 2 kwoty otrzymujemy łącznie 2425 zł oszczędności.

Gdyby gospodarstwo nie zdecydowało się na montaż fotowoltaiki, roczny rachunek za prąd wyniósłby 5000 kwh x 0,75zł = 3750zł, natomiast dzięki systemowi PV oszczędności roczne wyniosą 2425zł, czyli do zapłaty sprzedawcy energii pozostanie jedynie 1325zł.

Podsumowując:

Roczny rachunek gospodarsta bez fotowoltaiki – 3750zł

Roczny rachunek gospodarstwa z fotowoltaiką – 1325zł

Roczna oszczędność dzięki fotowoltaice – 2425 zł (64%)       

Koszt instalacji to 27.000 zł, należy jednak uwzględnić skorzystanie z ulgi termomodernizacyjnej – 4600 zł a także dotację Mój Prąd - 3000 zł. Ostateczny koszt instalacji to zatem 19 400 zł.

Te dane pozwalają nam na oszacowanie okresu zwrotu przedsięwzięcia – 19400zł / 2425zł = 8. Oznacza to, że instalacja będzie się zwracać około 8 lat, a pamiętajmy że żywotność fotowoltaiki to nawet 30-40 lat, dzięki czemu po przekroczeniu bariery stopy zwrotu, system PV będzie produkować darmowy prąd i generować oszczędności na rachunkach przez następnych 20-30 lat.

Podsumowując, fotowoltaika nadal będzie należeć do wyjątkowo opłacalnych inwestycji. Dla porównania, inwestycja w mieszkanie na wynajem zwraca się po ok. 15 latach i wymaga bardzo wysokich kosztów wstępnych, a mimo tego jest bardzo popularną inwestycją. Net-metering był nieco korzystniejszym rozwiązaniem dla prosumentów, jednak ze względu na swoją konstrukcję - m.in. straty finansowe ponoszone przez sprzedawców energii i przepisy unijne, na dłuższą metę nie mógł zostać utrzymany. Ten system się kończy i już nie wróci, więc przed inwestorami stoi decyzja, czy rezygnować z montażu fotowoltaiki i ponosić 100% kosztów energii, w dodatku coraz mocniej rosnących (tylko w ciągu ostatniego roku całkowity rachunek za prąd wzrósł aż o 22%), czy zainwestować i czerpać korzyści z coraz wyższych stawek za energię na giełdzie.

Kiedy fotowoltaika się nie opłaca?

Tak naprawdę nawet uwzględniając nowe warunki rozliczenia, niewiele jest sytuacji, gdy montaż fotowoltaiki się nie opłaca. Nie zmienia to jednak faktu, że w pewnych wyjątkowych przypadkach z inwestycją w fotowoltaikę faktycznie lepiej się wstrzymać lub całkiem z niej zrezygnować:

·        Mocne zacienienie paneli

·        Jedyna opcja to montaż w kierunku północnym

·        Dach nadaje się do remontu lub ma zbyt skomplikowany układ

·        Bardzo niskie rachunki za prąd

Podsumowanie

Fotowoltaika w 2022 roku i później będzie się dalej opłacać ponieważ będzie zapewniać stały dostęp do darmowej energii i będzie stanowić bufor chroniący przed podwyżkami stawek rynkowych. Rentowność inwestycji będzie tym większa, im większa będzie autokonsumpcja energii, dlatego już teraz warto inwestować w magazyny energii, magazyny ciepła, elektryczne przygotowanie CWU, stacje ładowania samochodów i ogrzewanie domu podczerwienią.

Interesuje Cię montaż fotowoltaiki?